Говор на Ректорот
Почитувани студенти,
Почитувани членови на кадарот,
На прагот сме на почетокот на новата академска 2024/25 година и по тој повод ви посакувам успешна година и уште поуспешни достигнувања од досегашните.
Човештвото се соочува со глобални предизвици за кои не е потребен пасош за понатаму да се прошират. Ако пред три години бевме предизвикани со глобалната пандемија, минатата година со енергетската и инфлаторната криза, оваа година се соочуваме со продолжување на руско-украинската војна и нарушување на светскиот поредок, што повторно ја разгоре Студената војна, каде што најразвиените земји повеќе се грижат за буџетите за одбрана и безбедност отколку за образованието, науката и иновациите! Како овие предизвици да не беа доволни, во последните години човештвото се соочува и со последиците од „одмаздата“ на природата за запоставување. Поплавите, пожарите, урнатините, уривањата и другите природни феномени низ целата планета, се чини дека го алармираат човештвото кое сè уште не е свесно што се случува.
Динамиката на општите промени (вртоглава од година в година), особено во образовниот сектор, со посебен акцент на високото образование е експоненцијална. Иако Стратегијата на Европската универзитетска асоцијација (ЕУА) предвидува „Универзитети без бариери“, отворени за соработка и оптимизација на ресурсите, ние кај нас се подлабоко и подлабоко се „закопуваме“ нашите бункери како да сме постигнале се. Универзитетската заедница нема да ја напушти конфорната зона и воопшто не се обидува да го стори тоа, а камоли да се самоорганизира. Во времето на дигиталната револуција, пазарот на труд секојдневно се јавува сè повеќе алармира за недостигот на конкретни профили со потребните вештини и знаења. Институциите, властите и одговорните за нивно менување во овие околности како воопшто и да не слушаат!
Во овие неповолни околности, УЈИЕ продолжува со континуираните промени и покрај тоа што тие се недоволни и можеби „сами“ во овој напор. Секоја година имаме 2-3 нови студиски програми кои се одлично прифатени од пазарот. Традиционалната академска структура до пред 3-4 години се менува во функција на пазарните потреби, преминувајќи во областа на „меките“ технички науки. Покрај програмите за архитектура, дизајн (дигитален и ентериер), политехнички, здравствени науки, социјална психологија, сè повеќе нудиме интердисциплинарни програми, како што е економија-енергетика-екологија (3E). Новите академски понуди придружени со зголемување на студентските стипендии, без зголемување на трошоците за студирање за денар, веќе 22 години го доведоа Универзитетот на ниво кое истовремено е консолидирано и расте. Кога на ова ќе се додадат и меѓународните студенти, надвор од нашата регионална граница (Косово, Прешевската долина, Албанија,...), кои главно доаѓаат од централноазиските земји поддржани од американски стипендии, Универзитетот ја добива целосната форма што му прилега на неговото име!
Инвестициите во нов кадар, главно во специфични програми и од најпопуларните европски и американски универзитети, придружени со капиталните инвестиции во технолошката инфраструктура и просторните модернизации ни овозможуваат да бидеме во чекор со потребната дигитализација на времето. Сега програмите за вештачка интелигенција (ВИ), потребните технички лаборатории, развојот на научни проекти и мрежите за меѓууниверзитетска соработка поврзани со можностите што ги нудат: Технолошкиот парк, Центарот за развој на бизнисот, Центарот за кариера, Центарот за идни вештини (Future Skills Center), како и Младинскиот центар (iCan), заедно со Центарот за регионален развој (iCare), се одлични понуди и можности за студентите и за вработените да бидат во тек со предизвиците на времето во наставата и учењето во условите на вештачката интелигенција и роботиката.
Почитуван академски кадар,
На заедничките обуки одлучивме дека посветеноста кон студентите се повеќе ја препознава и пазарот. Затоа, да продолжиме со зголемувањето на индивидуалната заложба и посветеност со позитивна енергија кон секој студент за да допреме дури и до оние кои имаат помала желба и работни навики, да ги мотивираме со љубезност и убедување за придобивките што ќе ги имаат. Во таа насока, предлагам сите да го прочитаат, а доколку е потребно и повторно да го прочитаат „Писмото“ на поранешниот американски претседател Абрахам Линколн, кое пред речиси 200 години (во 1830 година) му го упатил на учителот на својот син. И покрај тоа што пораките беа за основното ниво на образование, од неговата содржина се извлечени многу совети како да се мотивираат генерациите на студенти за квалитетно учење.
Почитувани студенти,
Овие и многу други можности, како што се програмите за размени (Еразмус+), специјализации од кои Универзитетот има корист од различни проекти за меѓународна соработка, се реалност што ве става на целосно еднакво ниво со можностите на европските универзитети.
Доволно е да бидете посветени, со страст и ентузијазам да работите за да ја изградите својата иднина. Треба да ги искористите овие конкурентни предности што ги нуди УЈИЕ за да се подготвите што е можно попрофесионално за подобра иднина за вас и за вашите семејства. Овие можности не се измислени приказни, туку реалност што можете да ја потврдите од претходните генерации, особено од последните 4-5 години! Минатата година добивме целосна магистерска стипендија (со вклучени трошоци за живеење) од престижниот Универзитет Бирмингем во Велика Британија, на Програмата за еколошки студии и колешката (м-р Лејла Адеми), која успешно ја заврши оваа програма веднаш штом се врати и ни се придружи како редовен кадар, додека оваа година во истата програма испративме уште двајца колеги на студии со уште подобри услови, а следната година ќе ни се приклучат како редовен кадар. Имаме многу такви примери.
Во исто време, искористете ја мултикултурната и повеќејазичната средина за да создадете мрежи, локални и регионални, како и меѓународни, кои ќе ви бидат од голема важност во иднина. Всушност, можете подиректно да бидете информирани од поранешните студенти на УЈИЕ дека покрај знаењето и практичните вештини стекнати за време на студиите, овие атрибути создадоа и многу конкурентни предности на пазарот на трудот и во нивниот напредок во кариерата.
Секако, во текот на студирањето имате можности за различни културни и спортски активности на нашите кампуси, кои ги нуди Студентското собрание. Уживајте во студентскиот живот за кој се грижат сите вработени во нашите универзитетски кампуси и во Тетово и во Скопје.
Завршувајќи ја оваа порака, ви посакувам здравје, успех и личен развој во сите аспекти!
Успеси на овие заеднички патувања!
Ректор, Акад. проф. д-р Абдулменаф Беџети